Bebeğiniz üç aylık olduğunda, bir anda artan salya akıntısıyla karşılaştıysanız endişelenmeyin! Çünkü “bebeklerde salya akıntısı”, büyümenin doğal bir parçası olabilir. Yenidoğan bebeklerde sıkça görülen bu durum hem fizyolojik hem de çevresel pek çok faktöre bağlı olarak gelişebilir. Peki bu akıntının nedenleri nelerdir, ne zaman sona erer ve ne zaman bir uzmana başvurmak gerekir? Hepsi bu yazıda!
Bebeklerde Salya Neden Akar?
Salya, tükürük bezlerinin ürettiği doğal bir sıvıdır. Normalde yetişkinlerde yutma refleksi sayesinde ağız içinde tutulur. Ancak bebeklerde bu refleks ve ağız kasları yeterince gelişmediği için dışarı akabilir.
1. Ağız Kaslarının Gelişmemesi
Bebeklerde dudak, dil ve damak kasları doğduklarında tam gelişmemiştir. Bu yüzden salya ağızdan sızabilir. Kaslar geliştikçe bu durum genellikle azalır.
2. Diş Çıkarma Süreci
Bebeklerde salya akıntısı, diş çıkarma dönemiyle birlikte daha da artar. Diş etlerinde oluşan baskı, tükürük üretimini tetikler. Bu dönemde bebekler ellerini sık sık ağızlarına götürür ve salya dışarı akar.
3. Yutma Refleksinin Gelişmemesi
Yutma refleksi doğumdan sonra zamanla gelişir. Bu refleks gelişene kadar salyanın ağız içinde tutulması zor olur. Özellikle ilk 6 ayda bu nedenle yoğun salya akıntısı görülebilir.
4. Burun Tıkanıklığı
Burundan nefes alamayan bebekler ağızdan nefes alır. Bu durum da ağızda biriken tükürüğün dışarı akmasına sebep olur. Uyurken ağızdan salya geliyorsa burun tıkanıklığı ilk kontrol edilmesi gereken durumdur.
Aşırı Salya Akıntısının Diğer Nedenleri
Salya üretimi bazı durumlarda normalden fazla olabilir. Bu durumun nedenleri arasında şunlar sayılabilir:
- Enfeksiyonlar: Tükürük bezlerini uyararak fazla salya üretimine neden olabilir.
- Beslenme: Biberonla ya da emzirerek beslenme sırasında salya artışı olabilir.
- Duygusal Durumlar: Stres, huzursuzluk gibi duygusal durumlar da salya artışını tetikleyebilir.
- Çevresel Etkenler: Ağız çevresindeki tahrişler, sıcaklık değişimleri gibi faktörler.

Salya Döküntüsü Nedir?
Salyanın sürekli olarak bebeğin çenesine ve boynuna teması, bu bölgelerde kızarıklık, döküntü ve tahrişe neden olabilir. Bu duruma “salya döküntüsü” adı verilir. Önlem alınmadığında hassas ciltte çatlaklar ve kaşıntılar oluşabilir.
Aşırı Salya Akıntısında Neler Yapılmalı?
Eğer bebeğinizin salya akıntısı sıklaşmaya başladıysa aşağıdaki önlemlerle bebeğinizi rahatlatabilirsiniz:
- Sık sık yumuşak bir bezle salyayı temizleyin.
- Boynuna ve çenesine emici bir önlük takın.
- Diş kaşıyıcılar ile diş etlerini rahatlatmasına yardımcı olun.
- Emzik kullanarak ağız içi salyayı kontrol altında tutmasına destek olun.
- Cilt döküntülerine karşı nemlendirici krem veya doktor tavsiyesiyle bariyer kremler kullanın.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Bebeklerde salya akıntısı genellikle geçici bir durumdur. Ancak aşağıdaki belirtilerle birlikte görülüyorsa mutlaka bir uzmana danışılmalıdır:
- Aşırı salya ile birlikte ateş, halsizlik veya öksürük varsa
- Salya akıntısı iki yaşından sonra hala çok yoğunsa
- Ciltte tahriş ve yaralar oluşuyorsa
- Beslenme sırasında yutma güçlüğü yaşanıyorsa
Her bebek farklıdır; bu yüzden bebeğinizin gelişimini yakından takip etmek ve gerekirse doktor desteği almak en doğru yaklaşım olur.
Sonuç: Salya Akıntısı Gelişimin Bir Parçası
Bebeklerde salya akıntısı çoğu zaman korkulacak bir durum değildir. Ağız kaslarının gelişmesi, diş çıkarma süreçleri ve yutma refleksinin zamanla yerleşmesiyle birlikte bu durum kendiliğinden düzelebilir. Ancak uzun süre devam eden, yoğun ve rahatsız edici salya akıntılarında bir çocuk doktoruna görünmekte fayda vardır.
Referanslar
-
Drooling and Your Baby, HealthyChildren.org, 2016.
-
What Causes Drooling?, Healthline, 2019.
-
Drooling in Children, National Library of Medicine, 1999.
-
Çetin Sayaca, Salya Akması (Drooling); Değerlendirme ve Tedavi Yöntemleri, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2018.
-
Bebeklerde ve Okul Öncesi Çocuklarda Salya Akıntısı Ölçeği, Anadolu Üniversitesi, 2022.